Indische Letteren, jrg 39, nr 4, december 2024

Afbeelding op omslag: Madelon Székely-Lulofs met haar echtgenoot Lazlo Székely bij een ontginning voor een rubberplantage in Deli, omstreeks 1927-1930 (uitsnede). Collectie UB/KITLV Leiden.

Inhoud
. Redactioneel
. W.F.J. Mörzer Bruins, Koopvaardijkapitein Cornelis Abrahamsz jr. in Nederlands-Indië, 1839-1871
. Goran Bouaziz, De koloniale komedie. Theaterconventies en koloniale verhoudingen in de Indische toneelstukken van Henri van Wermeskerken
. Simone Wiegman, ‘Het leek zonder leven’. De representatie van de natuur in Rubber van Madelon Székely-Lulofs
. Rick Honings, Olf Praamstra, Nick Tomberge & Coen van ’t Veer, Indisch Oud-Paspoortarchief. Een nieuwe bron voor biografisch onderzoek
. Uitnodiging lezingenmiddag februari 2025

Redactioneel

We kijken terug op twee geslaagde activiteiten: de Achtste Indische Letteren-lezing door Petra Boudewijn op vrijdag 27 september en het Bronbeek-symposium over ‘Culinair Indië’ van zondag 3 november. De teksten van de lezingen kunt u, zoals altijd, in een van de komende nummers lezen.

Deze decemberaflevering van Indische Letteren bevat vier artikelen. Het eerste is geschreven door W.F.J. Mörzer Bruyns en handelt over de door hem uitgegeven herinneringen van koopvaardijkapitein Cornelis Abrahamsz, die getrouwd was met Catharina Douwes Dekker, de oudere zuster van Eduard Douwes Dekker, beter bekend als Multatuli. In totaal maakte Abrahamz vijftig zeereizen, onder meer naar Nederlands-Indië. Mörzer Bruyns laat zien wat hij daar zoal over schrijft. Al eerder werd het Journaal eener Oostindiesche reis in 1847 en 1848 (1993) van zijn dochter Anna Abrahamsz uitgegeven, maar de herinneringen van Cornelis Abrahamsz bleven tot dusver onderbelicht.

Goran Bouaziz, neerlandicus en masterstudent Arts, Literature and Media aan de Universiteit Leiden, schreef zijn bachelorscriptie over het Indische toneelwerk van Henri van Wermeskerken. Op 8 maart 2024 hield hij hierover tijdens een drukbezochte lezingenmiddag in Leiden een interessante voordracht. Zijn artikel gaat over de theaterconventies en koloniale verhoudingen in het werk van deze beroemde toneelauteur. We zijn niet alleen blij met zijn bijdrage, maar ook met het feit dat hij sinds dit jaar redactiesecretaris van Indische Letteren is. We heten hem van harte welkom als lid van de redactie.

In het derde artikel onderzoekt Simone Wiegman hoe de natuur gerepresenteerd wordt in de bekende roman Rubber (1931) van Madelon Székely-Lulofs, die destijds veel rumoer veroorzaakte. Over dit onderwerp schreef Wiegman een scriptie voor de master Kunst- en Cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit. Ze presenteert een ecokritische analyse en gaat in op de vraag wat de roman zegt over de omgang met de natuur in de koloniale tijd, in het licht van de toen heersende machtsstructuren.

Rick Honings, Olf Praamstra, Nick Tomberge en Coen van ’t Veer schreven ten slotte een verkennend artikel over de mogelijkheden die het omvangrijke Indisch Oud-Paspoortarchief biedt, dat in augustus 2023 door het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag in digitale vorm toegankelijk is gemaakt. Ze laten zien dat dit archief een bron kan zijn voor biografisch onderzoek naar Indische auteurs, zoals Rob Nieuwenhuys, Jan Boon (Tjalie Robinson), Lin Scholte en Willem Walraven.

We wensen u veel leesplezier! Natuurlijk zien we u in het nieuwe jaar graag weer bij onze activiteiten, om te beginnen bij de eerstvolgende reguliere lezingenmiddag, die we op vrijdag 28 februari 2025 in Leiden organiseren. Meer informatie over het programma kunt u achter in dit nummer vinden.

—– ¥¥¥ —–