Go to the English version

JEROEN KRUL (Deventer, 1993)

Jeroen volgde vier jaar de opleiding Illustratie aan de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht (HKU) en studeerde zomer 2017 af.

Sinds een jaar werkt hij als freelance illustrator/vormgever, zowel in opdracht van diverse opdrachtgevers als op eigen initiatief.

Zijn eigen geïnitieerde projecten zijn gebaseerd op een eigen beeld- en vormtaal, waarbij zijn Indische achtergrond een uitdrukkelijke rol speelt.

oma en opa

‘Jeroen, kom eens. Kan je mij helpen in de keuken?’
Jeroen had toen nog niet zo door hoe vaak oma hem betrok bij haar passie. Langzamerhand, door de jaren heen, groeide bij hem het besef dat die ‘passie voor koken’ een onderdeel was van haar Indische roots en uiteindelijk ook van hem.

‘Ik kon niet anders meer dan mijn gevoel volgen. Daarna wist ik het zeker. Een deel van mijn achtergrond zat verweven in mijn werk.’

Tijdens zijn afstudeerjaar worstelde Jeroen met het ‘verwerken’ van zijn persoonlijke verhaal in de strenge omgeving van De Academie. De Indische cultuur kwam niet voor het eerst ter sprake. Soms kwam dat zo dichtbij, dat het ten koste ging van zijn creativiteit. Hoe verbeeldde je die ontastbare wereld van het Indische en voorkwam je dat je in clichés verviel? Zijn afstudeerproject kon toch niet over ‘nasi goreng’ gaan!

‘Een jaar lang voelde het alsof ik constant aan het rennen was en hier en daar een goede indruk hoopte te maken op mijn docenten. Pas na mijn afstuderen begon ik weer plezier in tekenen te krijgen. Toen snapte ik eigenlijk pas wat mijn docenten bedoelden met hun opmerking om het dichter bij mezelf te zoeken’.

Het vasthouden aan de Indische cultuur en open staan voor verandering binnen die eigen Indische cultuur, staan in de projecten van Jeroen Krul centraal.

SPEKKOEK
Vanwege zijn fascinatie voor culturele veranderingen door invloeden van buitenaf, start Jeroen een onderzoek naar zijn eigen Indische roots. Al snel komt hij terecht in de welbekende maalstroom van Indische clichés en merkt dat dit niet zijn manier is hoe hij daarmee aan de slag wil gaan. Hij besluit zijn project op precies dezelfde manier vorm te geven als de zoektocht naar zijn Indische roots, en die zoektocht te visualiseren.

‘Het belangrijkste wat ik ontdekte tijdens het project was hoe verschillend ik naar de Indische cultuur kon kijken. Sinds mijn oma en opa in gezondheid achteruit zijn gegaan, kon ik meer afstand nemen van die Indische cultuur om die beter te kunnen ervaren. De ene keer wilde ik er alles van weten, de andere keer voelde ik me er ongemakkelijk onder en vond ik alles zelfs vermoeiend. Wéér die Indo’s, wéér die gevoelens van heimwee naar Indië. Dit project moest over mij gaan en dat zou vast en zeker ergens botsen met de visie van een of meerdere andere Indo’s. Toen besloot ik het project SPEKKOEK te noemen. Spekkoek maak je ook niet in een keer. Je bakt laagje voor laagje en eet het dan voorzichtig op. Als twee werelden van herkenning en vervreemding.’

Het resultaat van zijn project Spekkoek is verschenen in boekvorm, waarin Jeroen in verschillende settings de Indische cultuur analyseert. Het boek begint bij vroeger, het alom bekende vroeger van vele Indo’s. Vervolgens gaat hij vanuit ‘thuis’ naar ‘buiten’, de maatschappij in, en bekijkt op welke manier de Indische cultuur nog aanwezig is. Hij doet hier, naast het maken van illustraties, tekstueel verslag van en schrijft op wat hij denkt. Hoe kort en vluchtig soms ook, het blijft puur en direct. Aan het eind van het boek beschrijft hij waarom hij zich niet wil verantwoorden voor dé Indische cultuur, simpelweg omdat die ‘zo divers en breed is, dat je niet van één cultuur kunt spreken’.

‘Cultuur verandert continu en dat maakt het zo mooi. Toch was ik erg opgelucht toen het project Spekkoek afgerond was. Mijn zoektocht voelde soms zo geforceerd dat het ‘Indische’ ver te zoeken was. Door er niet teveel mee bezig te zijn komt de Indische cultuur soms mooier langs, dan wanneer je er teveel mee bezig bent.’

Na zijn laatste project besluit Jeroen eindelijk zijn langverwachte reis naar Indonesië te maken. Samen met zijn vriendin zal hij anderhalve maand door Indonesië reizen. Een mooie ervaring volgens Jeroen, vooral omdat er in eerste instantie niks op zijn plaats viel. Door zijn enorme hoge verwachtingen, met een kersvers project achter de rug, blokkeert hij in het begin.

‘Ik liet niet alles toe wat ik zag. Ik was zo erg op zoek naar herkenning met thuis, dat ik vergat dat ik mij in een enorm prachtig land bevond. Na een paar dagen besefte ik dat en liet ik het zoeken los. Het bracht mij veel meer dan ik van tevoren had gedacht. Dit was niet het land uit opa en oma’s verhalen. Ook zij kennen een ander land. Het thuisgevoel ligt thuis, in Deventer. En alles wat hier aan verhalen ligt begraven moet met rust gelaten worden. Op die manier kan ik er, als derde generatie Indo, veel meer mee dan dat ik blijf hangen in vroeger. Niet dat dat onbelangrijk is, maar soms moet je verder en neem je die ervaringen mee die voor jou persoonlijk belangrijk zijn.’

KOPPIE TOEBROEK

Tijdens zijn bijzondere reis door Indonesië besluit Jeroen er ter plekke verslag van te doen. Dit resulteert in een tweede boek genaamd ‘Koppie Toebroek’, gebaseerd op de vrije vertaling van koppie toebroek, namelijk ‘botsende koffie’.

Dit boek gaat over de verhalen van vroeger, de woonplaatsen van opa en oma, het graf van opa’s vader, maar vooral ook over dat mooie land, dat zorgt voor ‘een mix aan gedachtes’. Het botsen van de verschillende culturen en de hoogstaande verwachtingen staan hierin op de voorgrond.

Het boek ‘Koppie Toebroek’ is inmiddels afgerond. Het is op voorraad en te koop via de website.

Jeroen zal zijn Indische driedelige illustratiereeks komende maanden afronden met het laatste deel.

Op vrijdag 25 mei aanstaande is Jeroen Krul met andere artiesten aanwezig bij een panelgesprek op de TongTongFair te Den Haag.
Kijk voor meer werk van Jeroen op Jeroen Krul en neem ook een kijkje in zijn webshop waar hij o.a. zijn boeken en Indische prints verkoopt.