[C51] Vijf bankbiljetten uit de 19e eeuw hebben een recordopbrengst opgeleverd bij een veiling in IJsselstein, zegt de directeur van het veilinghuis. De biljetten zijn afkomstig uit Nederlands-Indië en leverden bij elkaar ruim 275.000 euro op. De startprijs lag op 16.000 euro. Volgens de directeur, die spreekt van een ‘bizar’ moment, barstte er na de veiling applaus los in de zaal.
Lees verder… (pdf / Provinciaal Zeeuwse Courant)

[C50] Presentatie Hans Slijp
Bij toeval kwam Hans een aantal jaren geleden een mooie foto tegen van een vrouw in uniform, zittend achterop een motor. Na onderzoek bleek zij te behoren bij het legeronderdeel Het Vrouwenkorps van het KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger). Hans ging de geschiedenis van het Vrouwenkorps verder uitzoeken..
Lees verder…

[C49] Waarom Charlene van Kasteren nu de verborgen geschiedenis van Indische vrouwen wil laten zien
Ze gingen ‘s nachts stiekem koken, ook al hadden ze geen keukentje. Ze gebruikten de achterkant van een strijkijzer om saté te maken. Liever dat dan iedere dag aardappelen eten. Regisseur Charlene van Kasteren kent dit soort verhalen van Indische Nederlanders uit de overlevering.
Lees verder… (pdf)

[C48] Molukse bibliotheek opent in Amsterdam-Oost
Vanaf december heeft Amsterdam een Molukse
bibliotheek. De Maluku Library wil een plaats van
onderzoek en ontmoeting zijn, met als doel het bewaren
en doorgeven van het eeuwenoude erfgoed van de
voorouders. ‘Ook de orale traditie moet een belangrijke
plek krijgen.’
Lees verder… (pdf)

[C47]Met de opening van een nieuw talencentrum voor het Nederlands in Surabaya en het vijfjaarlijks congres van de neerlandistiek in Jakarta, staat het Nederlands hoog op de agenda in Indonesië. Algemeen secretaris Gunther Van Neste en beleidsadviseur Ingrid Degraeve werden er warm ontvangen.

Lees verder…

[C46] Overleden: Peter van Zonneveld (1948-2025)
Ons bereikt het bericht dat gisteren, op 20 november 2025, de letterkundige Peter van Zonneveld is overleden. Van Zonneveld, geboren op 3 september 1948 en tijdens zijn hele werkzame leven verbonden aan de afdeling Nederlands van de Universiteit Leiden.

Overlijden P. van Zonneveld

[C45] Een vergeten strijd, een verloren toekomst. In de jaren zestig leek het erop dat West-Papua onafhankelijk zou worden. Maar internationale belangen, geopolitieke machtsverhoudingen en economische winstoverwegingen beslisten anders. Met uniek en indrukwekkend gerestaureerd 35mm-archiefmateriaal brengt The Promise deze geschiedenis opnieuw tot leven en onthult hoe een volk systematisch wordt verraden en onderdrukt.
Zie de trailer

Foto: https://www.nieuwwij.nl/

[C44] Klimaatactivist Raki Ap: ‘Een regenwoud beschermen, maar niet de mensen die er leven. Dat is toch gek?’
Lees verder over Raki Ap, die met zijn Free West Papua-beweging belangrijk is binnen de klimaatbeweging.

¬ Artikel in DE CORRESPONDENT
¬ Artikel in NieuwWij
¬ Artikel in HEADLINER

[C43]Muziek: Lois Lane 40 Jaar
Loïs Lane viert dit jaar haar 40-jarig jubileum! Vier decennia lang heeft deze iconische Nederlandse band de harten van muziekliefhebbers veroverd met hun unieke mix van pop, rock en funk. Van hun eerste hits in de jaren ’80 tot hun tijdloze invloed op de Nederlandse muziek, Loïs Lane heeft altijd grenzen verlegd en blijft relevant Lees verder…

[C42]Wie tussen 1800 en 1945 een indruk wilde krijgen van Nederlands-Indië, kwam al snel uit bij reisliteratuur. Grote groepen lezers verslonden de non-fictieverslagen over het eilandenrijk aan de andere kant van de wereld – en kregen een eenzijdig beeld. Het merendeel van de bronnen die de Nederlandse markt bereikten, was geschreven door witte mannen.
Lees verder …

[C43]Ben Manusama hangt in de vaste collectie van migratiemuseum Fenix.

[C41]Fenix past tentoonstelling aan na kritiek van Indische Nederlanders
Migratiemuseum Fenix heeft een onderdeel van de tentoonstelling aangepast na kritiek van Indische Nederlanders.

Download artikel

[C40]Erfgoed in de publieke ruimte met een relatie met Nederlands-Indië/Indonesië. Een verkenning.

Download het bestand

[C39]Indonesië herschrijft zijn geschiedenis.
Deze zomer is het 80 jaar geleden dat Indonesië zich onafhankelijk verklaarde van Nederland. De Indonesische regering grijpt het aan als gelegenheid om een nieuwe nationale geschiedenis te laten schrijven. Een geschiedenis die het verhaal van onafhankelijkheid en trots moet versterken. Maar, er is kritiek, want in deze nieuwe versie lijken de donkere bladzijden van de eigen staat buiten beeld te blijven.
Lees het video interview met Feba Sukmana

[C38]Nederland telt ruim twee miljoen mensen met wortels in de voormalige kolonie Nederlands-Indië, waarvan ruim 300.000 na de Tweede Wereldoorlog noodgedwongen naar Nederland zijn gerepatrieerd. Voor Indische Nederlanders, Molukse gezinnen en Peranakan-Chinezen betekende het een nieuw begin in een land dat hen niet altijd met open armen ontving.

Lees verder …

Bekijk de trailer …

[C37]Thé Tjong-Khing (91) werkt nog elke dag: ‘Nu ik ouder ben, twijfel ik meer en doe ik veel langer over een tekening’
Marjolein Visser ging op bezoek bij (de naar eigen zeggen erg verlegen) Thé Tjong-Khing voor een persoonlijk gesprek over zijn inmiddels zeven decennia omspannende loopbaan als illustrator. Hij tekent nog elke dag en denkt voorlopig niet aan stoppen. ‘Gewoon zo door, dat wil ik het liefst.’

[C36]Nederland kent zo’n twee miljoen inwoners met een Indisch oorlogsverhaal in de familie. Daarover praten is belangrijk, maar niet voor iedereen even makkelijk. 2Doc.nl selecteerde tien documentaires en tv-programma’s die de geschiedenis van Nederlands-Indië belichten en laten zien hoe die nog altijd voortleeft in onze samenleving.
Lees verder …

[C35]Documentaires “Tussen wal en schip” en “Anak Indië”
De gemiddelde Nederlander weet weinig van de Indisch-Nederlandse cultuur. Drie filmmakers willen daar verandering in brengen met de documentaires Anak Indiëen Tussen wal en schip. ‘Je voelt een zekere terughoudendheid als je een Indisch onderwerp voorstelt.’

[C34]Voorgeschiedenis Molukkers in Nederland
Wat ging er vooraf aan de komst van duizenden Molukkers naar Nederland in 1951? Waarom kwamen zij en wat waren de onderliggende aanleidingen voor de kapingen in de jaren ’70?

[C33]Sjarif Abdul Hamid Alkadrie, roepnaam Max, was militair in het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger en sultan van Pontianak (West-Borneo). Vanaf 1946 was Alkadrie een sleutelfiguur in het diplomatiek overleg over de toekomst van Indonesië. Het archief van Hamid en zijn echtgenote Didi van Delden is sinds kort in te zien bij het Nationaal Archief.

[C32]Werelderfgoedstatus voor brieven van Indonesische voorvechter van vrouwenrechten Kartini
UNESCO heeft een grote verzameling handgeschreven brieven en het archief van Raden Ajeng Kartini (1879-1904) erkend als documentair werelderfgoed. Kartini verzette zich tegen genderongelijkheid in de feodale Javaanse samenleving, waaronder gedwongen huwelijken, polygamie en gebrek aan onderwijs voor vrouwen.

[C31]Ellen Deckwitz schrijft het Poëziegeschenk 2026
Gisteren werd tijdens Met het Oog op Morgen de primeur onthuld: de Poëzieweek 2026 krijgt een nieuw thema én een kersverse geschenkdichter! Met trots maken we bekend dat Ellen Deckwitz het Poëziegeschenk zal schrijven, een exclusieve bundel met gloednieuwe gedichten rond dit thema.

[C30]Einde VOC
Op 17 maart 1798 werd de VOC, de Verenigde Oost-Indische Compagnie, ontbonden. Diederick Wildeman, is conservator bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en hij vertelt over de VOC in Villa VdB.

[C29]Marion Bloem, een meisje van 70
Schrijfster en kunstenares Marion Bloem verloor in oktober 2022 haar man Ivan Wolffers. Hij was haar jeugdliefde en de vader van haar zoon. Minstens zo belangrijk was hij voor Bloem in de rol van onvermoeibare supporter van haar werk als schrijfster en mentale sparringpartner.

[C28]Schilderij van soevereiniteitsoverdracht hoort in een museum
Op 27 december 1949 ondertekenden koningin Juliana en de Indonesische premier Mohammed Hatta de soevereiniteitsoverdracht die een einde maakte aan het koloniale bewind in Nederlands-Indië. Van dat historische moment werd een imposant schilderij gemaakt, maar 75 jaar na dato is er nauwelijks iemand die het kent. Historicus Hans Meijer heeft onderzocht waarom het schilderij in de vergetelheid is geraakt. Hij vindt dat het een prominente plek in een museum verdient.

[C27]Oktober 2024 ~ De Haagse burgemeester Jan van Zanen heeft groen licht gegeven voor de oprichting van een monument voor de slachtoffers van de Bersiap. Historicus Onno Sinke vindt het een goed idee.

[C26]De autobiografie ‘Broers’ van Alex van Halen barst van de rockromantiek
Het stoerste verhaal uit de Nederpop is niet dat van de Golden Earring, Doe Maar of Herman Brood, maar dat van de broertjes Van Halen uit Nijmegen.

[C25]Interview Bo Tarenskeen over o.a. parallelen huidig tijdsgewricht en jaren 1930-1945 in Duisland/Oostenrijk
Luister / Kijk …
Vanaf 5 minuut 41.

[C24]Healing Batik is een artistiek onderzoek waarin beeldend kunstenaar Nina Boas zich de vraag stelt ‘Hoe werken trauma en culturele erfenis door op volgende generaties kunstenaars? Het werk van Boas draait om heling. Tijdens haar residency bij SBK Amsterdam dook ze in het werk van haar vader kunstenaar Philip Boas waarbij ze confrontaties niet uit de weg ging. Voor BK-informatie schreef ze erover. 

Lees verder …

[C22]Slavernij in de Oost…
Een voor de gelegenheid sfeervol gedecoreerde zaal, een gevarieerd aanbod van Indische hapjes en drankjes en op de achtergrond klanken van oorsprong, vormden de ambiance voor de stadsdialoog over het slavernijverleden in de Oost (meer specifiek Nederlands-Indië) op 19 oktober 2024 in Casa Casla-Almere.

[C21]Christiaan Snouck Hurgronje – Arabist en islamoloog
Boekbespreking door Ene Koops & Redactie
Historiek 15 oktober 2024

Bij uitgeverij Unieboek|Het Spectrum verscheen in 2017 een boek over het leven van de eerste Nederlandse islamdeskundige: Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936). Het vlot leesbare boek is geschreven door journalist Philip Dröge, onder de titel Pelgrim. Leven en reizen van Christiaan Snouck Hurgronje (2017).

[C20]Pa van der Steur jubileert (met audio)

In 1938 was Pa van der Steur een beroemd man in Indië. Iedereen kende zijn tehuis, waar hij kinderen van militairen in opving. Hij had ook logerende kinderen. Het was dus een tehuis, geen weeshuis.  Al tientallen jaren leidde hij het tehuis, met medewerkers. Dat moet een hele zorg zijn geweest, om de boel draaiede te houden. Want iedereen keek naar hem, voor alles.

[C19]De postkoloniale podcast: natuuronderzoekers in Nederlands-Indië – met Pieter van Wingerden

Van bloemen, planten en gesteenten tot vulkanen, vogels, vissen, insecten en andere dieren. In de negentiende eeuw kreeg het natuuronderzoek in Indië een nieuwe impuls. In 1815 vertrok Caspar Georg Carl Reinwardt in opdracht van koning Willem I naar Java om onderzoek te doen naar de natuurlijke gesteldheid van het land, zowel op Java als in de zogenaamde ‘buitengewesten’.

Lees verder …

[C17]Poncke Princen is een held: ‘Onze vader was zijn tijd ver vooruit’
Trouw – 4 oktober 2024 – Rianne Oosterom (redacteur geschiedenis en koningshuis)

De kinderen van Poncke Princen, die tijdens de koloniale oorlog overliep naar Indonesische zijde, voelen zowel boosheid als trots als het over hun vader gaat. ‘In alle conflicten zijn er mensen die opstaan voor recht. Ik denk dat papa een van hen was.’

[C16]Mijn reis met Berlage
Kirsten Hannema ~ Architectuurcriticus (17 september 2024)

De reis per stoomschip, het gezelschap, de paradijselijke bestemming; het was een bijzondere reis die ik afgelopen zomer maakte. Met de SS Grotius vertrok ik naar Indonesië, samen met Hein Berlage. Dat wil zeggen: ik las het pas verschenen boek Berlages Indische reis – een nieuwe vertelling van een vergeten koloniaal verhaal. Aanleiding voor de reis was de uitnodiging die hij in 1922 kreeg om lezingen te geven voor Nederlands-Indische Kunstkringen. Maar het doel van de trip was veel grootser: Berlage hoopte in ‘de Oost’ de weg naar een nieuwe architectuur – een Indo-Europese stijl – te vinden.

[C15]Inaugurated “Indonesia House Amsterdam
Diplomat Magazine, 20 September 2024

Amsterdam, 17 September 2024 – The Foreign Minister of the Republic of Indonesia, H.E. Retno L.P. Marsudi, alongside the Ambassador of the Republic of Indonesia to the Kingdom of the Netherlands, H.E. Mayerfas, unveiled the signboard of the newly renovated building on Brachthuijzerstraat 4 Amsterdam, in a symbolic ceremony of the official inauguration of Indonesia House Amsterdam. It is the biggest and the most multifaceted Indonesia’s Promotion Centre in Europe.

[C14]Het tweede nummer van Bersama Magazine is echt een ‘labour of love’ die uit onze tenen is gekomen.
Van Bersiap tot overtocht, 1945-1958. Een periode waarin het grootste deel van de Nederlands- Indische gemeenschap naar Nederland is gekomen. Om u iets te vertellen over degenen die nooit hebben kunnen spreken. Want de grote vraag is: waarom zijn ze hier? Waren die circa 350.000 mensen die hiernaartoe kwamen ‘economische vluchtelingen’? Om een actueel hot topic te noemen. Want veel wijzer word je niet als je bijvoorbeeld de documentaire ‘Sporen van Indië’ (2023) zou zien.

[C12]Harper’s Bazaar wordt in 30 landen uitgegeven, en Bazaars tienjarig jubileum in Nederland wordt gevierd met een eerbetoon aan het Nederlandse Indische model Linda Spierings. Een Bazaar-favoriet die voor de camera stond van internationale uitblinkers als Richard Avedon, Peter Lindbergh en Helmut Newton, en nu voor die van Jouke Bos.
Bazaar September editie

[C11]Jaarlijks wordt op 15 augustus stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden en worden álle slachtoffers herdacht van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van voormalig Nederlands-Indië.

[C10]Waarom er bijna geen docu’s over de Japanse kampen zijn? Er is nauwelijks beeldarchief
Filmmaker Pieter van Huijstee gebruikt daarom honderden tekeningen uit de kampen voor zijn film ‘Als ik mijn ogen sluit – Leven met de Japanse kampen’

[C9]Kinderogen vertellen het verhaal van het leven in het ‘Jappenkamp’
Koloniale geschiedenis Op 15 augustus worden de slachtoffers herdacht van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. Een boek over kunstenaar Bep Rietveld vertelt op indringende wijze over het leed in de ‘Jappenkampen’.

[C8]Hoe leg je de geschiedenis van Indonesië en de strijd voor onafhankelijkheid uit aan kinderen? Over die vraag boog de redactie van Het Klokhuis zich. Elk jaar maakt het educatieve jeugdprogramma van de NTR een uitzending over de Tweede Wereldoorlog, in samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei.

[C7]Schetsen uit de Indische rechtszaal
Charles Wormser was in 1907 als jonge jurist in Indië gekomen, werd voorzitter van de Landraad (rechtbank voor Indonesiërs), stapte over naar de journalistiek en ontwikkelde zich tot een figuur van formaat in de Indische krantenwereld. In 1940 ging hij met verlof naar Nederland, waar hij kort na de oorlog overleed.

[C6]Wie interesse heeft in de geschiedenis van Nederlands-Indië beleeft een goed filmjaar. Na Indië Verloren… en Als Ik Mijn Ogen Sluit is Stemmen van Naoorlogse Generaties dit jaar alweer de derde documentaire van zijn soort. 
Regie: Simone Berger & Armando Ello
Release: 1-8-2024